نهاد برگزارکننده انتخابات در آلبرتا پرسش پیشنهادی برای برگزاری «رفراندوم جدایی این استان از کانادا» را تایید کرده است.
این پرسش از رایدهندگان میپرسد که آیا موافق هستند آلبرتا از کانادا جدا شود و به یک کشور مستقل تبدیل شود یا نه.
در این نوع رفراندوم که به درخواست شهروندان انجام میشود، ابتدا گروه خواهان رفراندوم باید یک مسئول مالی رسمی برای کمپین خود معرفی کند تا امور مالی شفاف باشد.
این گروه در آلبرتا تا اوایل ژانویه فرصت دارد این مسئول را معرفی کند. پس از تایید مسئول مالی توسط نهاد انتخابات، جمعآوری امضا از شهروندان آغاز میشود. این امضاها فقط برای رسیدن به حد نصاب قانونی و الزام دولت به برگزاری رفراندوم است و بهمعنای رایگیری نهایی نیست.
این گروه چهار ماه زمان دارد تا نزدیک به ۱۷۸ هزار امضا از مردم آلبرتا جمع کند. در صورت موفقیت، رفراندوم برگزار میشود.
حالا این سوال مطرح میشود که اگر مردم آلبرتا به جدایی رای مثبت بدهند، آیا این استان واقعا از کانادا جدا میشود؟ پاسخ این است: خیر، موضوع به این سادگی نیست. رای مثبت مردم تنها بهمعنای آغاز یک مسیر حقوقی و سیاسی پیچیده است، نه جدایی فوری.
در مرحله بعد، دولت فدرال بر اساس قانون بررسی میکند که آیا پرسش همهپرسی بهروشنی بیان شده و آیا نتیجه آن نشاندهنده یک «اکثریت واضح»است یا نه. منظور از «اکثریت واضح»، لزوما ۱+۵۰ یک نیست و دولت فدرال میتواند بسته به شرایط، این اکثریت را نپذیرد.
اگر این مرحله تایید شود، تازه مذاکرات رسمی بین دولت آلبرتا، دولت فدرال، سایر استانها، جوامع بومی و حتی آمریکا (به خاطر مرزی که با آلبرتا دارد) شروع میشود.
در این مذاکرات، باید مسائل مهمی مثل مرزها، بدهیها، داراییهای مشترک، منابع طبیعی، تجارت، ارز، قوانین دفاعی و روابط خارجی حلوفصل شود. این روند ممکن است سالها طول بکشد و هیچ تضمینی برای موفقیت آن وجود ندارد.
در نهایت، حتی اگر مذاکرات به توافق کامل برسد، باز هم جدایی فقط زمانی ممکن است که قانون اساسی کانادا اصلاح شود. این کار نیاز به تصویب پارلمان فدرال و موافقت حداقل هفت استان دارد که مجموع جمعیتشان بیش از نیمی از جمعیت کشور باشد.
با توجه به همه این موانع قانونی و مخالفت احتمالی استانهای دیگر، احتمال عملی شدن این جدایی، بسیار کم است. در واقع، جنبش جداییطلبی آلبرتا بیشتر یک ابزار فشار سیاسی برای کسب امتیازاتی مثل کنترل بیشتر منابع استان است، نه یک برنامه واقعی برای استقلال کامل.
