پژوهشگران ژاپنی در حال آزمایش یک نوع خون مصنوعی هستند که با تمام گروههای خونی سازگار است و تا دو سال قابلیت نگهداری دارد.
هدف این پروژه، رفع کمبودهای شدید در تامین خون مورد نیاز برای شرایط اورژانسی و درمان بیماریهای مزمن است.
سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده که سالانه بیش از ۱۱۸ میلیون بار اهدای خون در جهان انجام میشود. با این حال، حدود ۴۰ درصد از این خونها فقط در کشورهای ثروتمند اهدا میشوند. در نتیجه، بسیاری از مناطق کمبرخوردار جهان دچار کمبود خون هستند و هر سال میلیونها نفر به همین دلیل جان خود را از دست میدهند.
این خون مصنوعی با استخراج هموگلوبین (مولکولی که اکسیژن را در خون حمل میکند) از خونهای اهدایی که تاریخ مصرفشان گذشته، تولید میگردد. سپس هموگلوبین در یک پوسته چربی قرار داده میشود که به آن وزیکول هموگلوبین میگویند.
این وزیکولها مثل گلبولهای قرمز طبیعی عمل کرده و بدون توجه به گروه خونی، قابلیت حمل اکسیژن را دارند و عاری از ویروس هستند.
در مرحله نخست آزمایش که ماه مارچ امسال انجام شد، بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیلیتر از این خون مصنوعی به ۱۶ داوطلب تزریق شد. اگر در این مرحله هیچ عارضهای گزارش نشود، آزمایشهای بیشتری برای بررسی کارایی و ایمنی این محصول انجام خواهد شد.
البته در آزمایش مشابهی در سال ۲۰۲۲ عوارضی مثل تب و راش پوستی گزارش شده بود که در حال حاضر برطرف شدهاند.
کارشناسان معتقدند این خون مصنوعی گام بزرگی در پزشکی انتقال خون محسوب میشود، اما هنوز چالشهایی از جمله احتمال انتقال عفونت وجود دارد، چرا که ماده اولیه آن همچنان از خون انسانی به دست میآید.
انتظار میرود این پروژه تا سال ۲۰۳۰ به مرحله تولید و استفاده عمومی برسد و تحولی اساسی در درمان جراحات، بیماریهای مزمن و جراحیها ایجاد کند.