اقتصاددانان رویال بانک کانادا (RBC) پیش بینی میکنند که در سه ماهه اول سال ۲۰۲۳، کانادا با یک رکود خفیف، تورم نسبتا بالا و افزایش نرخ بهره رو به رو خواهد بود.
پیش از این دولت هم در برنامه اقتصادی پاییز، احتمال رکود در سال جدید میلادی را پیش بینی کرده بود.
تورم، یکی از معیارهای کلیدی تعیین کننده رکود کاناداست. بنابراین، بانک مرکزی برای مهار تورم، مجبور به افزایش نرخ بهره پایه میشود. افزایش نرخ بهره پایه هم از آن جا که سرعت رشد اقتصاد را کاهش می دهد، باعث رکود می شود.
برای آن که مشخص شود در سال ۲۰۲۳ کشور وارد یک دوره رکود خواهد شد یا نه، باید یک سری عوامل توسط اقتصاددانان و کارشناسان بررسی شود. در ادامه این عوامل و نشانه ها معرفی شده اند.
🔻تولید ناخالص داخلی یا GDP
به گفته اقتصاددانان، رکود تعریف مشخصی ندارد. به طور کلی میتوان رکود را این گونه تعریف کرد: کاهش قابل توجه فعالیتهای اقتصادی به مدت چند ماه.
اما در رسانه رکود به معنی رشد منفی GDP (یا همان تولید ناخالص داخلی) در بازه زمانی شش ماهه (دو دوره سه ماهه) است. البته لزوما رشد منفی GDP نشان دهنده رکود در یک کشور نیست. مثلا تابستان گذشته با وجود رشد منفی GDP، به علت تعداد مشاغل بالا، در آمریکا رکود اعلام نشد.
حتی اگر تولید ناخالص داخلی کاهش پیدا نکند، رشد آهسته آن هم میتواند باعث ایجاد رکود شود.
🔻بیکاری
بیکاری یکی از نشانههای بروز رکود در یک کشور است. کانادا با بحران کمبود نیرو مواجه است و تعداد زیادی موقعیت شغلی خالی در این کشور وجود دارد.
نرخ بیکاری کانادا در ماه دسامبر ۵ درصد اعلام شده. به گفته کارشناسان در صورتی که کانادا وارد یک دوره رکود اقتصادی شود، قبل از افزایش بیکاری، موقعیت شغلی خالی اولین چیزی است که از بین میرود.
کارشناسان RBC پیش بینی میکنند که در سال ۲۰۲۳، ممکن است نرخ بیکاری کانادا به حدود ۷ درصد افزایش پیدا کند و در این صورت، بیشترین آسیب متوجه مردم کم درآمد خواهد شد.
🔻قیمت نفت
حمله روسیه به اوکراین باعث افزایش سرسامآور قیمت نفت و گاز شد. تابستان گذشته قیمت بنزین در کانادا به لیتری بالای ۲ دلار هم رسید.
معمولا افزایش قیمت نفت برای کانادا – که چهارمین صادر کننده نفت در جهان است – خبر خوبی است. قبلا در سال ۲۰۱۵ با افت شدید قیمت نفت و لغو چندین پروژه سرمایهگذاری در مناطق نفتی، می توان گفت که کانادا رکود اقتصادی خفیف را تجربه کرد.
اما از طرفی به گفته کارشناسان، به طور کلی کاهش قیمت نفت در سراسر جهان از جمله کانادا، باعث کاهش تورم خواهد شد. در نتیجه دیگر نیازی به افزایش نرخ بهره پایه از سوی بانک مرکزی نیست. افزایش نرخ بهره پایه، یکی از عامل های ایجاد رکود است.
🔻بازار مسکن و مخارج مردم
پس از افزایش نرخ بهره پایه توسط بانک مرکزی، قیمت مسکن در کانادا روند کاهشی به خود گرفت و از فوریه تا آگست ۲۰۲۲ حدود ۱۵٫۶ درصد کاهش یافت.
به گزارش RBC، در نتیجه اصلاح بازار مسکن، حدود ۹۰۰ میلیارد دلار سرمایه از دست رفت و ثروت مردم کاهش پیدا کرد که می تواند منجر به این شود که مردم مخارج خود را کاهش دهند.
همچنین، نتایج یک نظرسنجی نشان میدهد که بسیاری از کاناداییها، خرج های خود را برای مقابله با تورم کاهش داده اند. کاهش مخارج توسط مردم، می تواند یکی از نشانه های رکود باشد.